Rodzaje świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych Cz. 2

utworzone przez audyt-bhp.pl | sty 15, 2017 | Warto wiedzieć

Rodzaje świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych Cz. 1

Jednorazowe odszkodowanie

Jednorazowe odszkodowanie przysługuje ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu:

• Stały uszczerbek to naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy.
• Długotrwały uszczerbek na zdrowiu to naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie.

Oceny stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z wypadkiem przy pracy lub choroba zawodową dokonuje się po zakończeniu leczenia i rehabilitacji.

Wysokość jednorazowego odszkodowania

Jednorazowe odszkodowanie przysługuje w wysokości 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Jeżeli wskutek pogorszenia się stanu zdrowia stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu będący następstwem wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, który był podstawą przyznania jednorazowego odszkodowania, ulegnie zwiększeniu co najmniej o 10 punktów procentowych, jednorazowe odszkodowanie zwiększa się o 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent uszczerbku na zdrowiu przewyższający procent, według którego ustalone było to odszkodowanie.

Jednorazowe odszkodowanie ulega zwiększeniu o kwotę stanowiącą 3,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, jeżeli w stosunku do ubezpieczonego została orzeczona całkowita niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Przepis ten stosuje się odpowiednio, jeżeli wskutek pogorszenia się stanu zdrowia w następstwie wypadku przy pracy lub choroby zawodowej w stosunku do rencisty została orzeczona całkowita niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji.

Kwoty jednorazowych odszkodowań zaokrągla się do pełnych złotych.

Kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków

W okresie od l kwietnia 2016 r. do 31 marca 2017 r. kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, o których mowa w wynoszą:

• 780 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
• 780 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, z tytułu zwiększenia tego uszczerbku co najmniej o 10 punktów procentowych;
• 649 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego;
• 649 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji wskutek pogorszenia się stanu zdrowia rencisty;
• 196 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest małżonek lub dziecko zmarłego ubezpieczonego lub rencisty;
• 098 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest członek rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty inny niż małżonek lub dziecko;
• 196 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie małżonek i jedno lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty, oraz 13.649 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na każde z tych dzieci;
• 196 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnionych jest równocześnie dwoje lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty, oraz 13.649 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugie i każde następne dziecko;
• 649 zł, gdy obok małżonka lub dzieci do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie inni członkowie rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty, każdemu z nich niezależnie od odszkodowania przysługującego małżonkowi lub dzieciom;
• 098 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są tylko członkowie rodziny inni niż małżonek lub dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty, oraz 13.649 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugiego i każdego następnego uprawnionego.

Uprawnieni do jednorazowego odszkodowania

Jednorazowe odszkodowanie przysługuje:

• członkom rodziny ubezpieczonego, który zmarł wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej;
• w razie śmierci wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej rencisty, który był uprawniony do renty z ubezpieczenia wypadkowego.

Członkami rodziny uprawnionymi do odszkodowania są:

• małżonek niebędący w separacji, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, dzieci przysposobione oraz przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, w tym również w ramach rodziny zastępczej, spełniające w dniu śmierci ubezpieczonego lub rencisty warunki uzyskania renty rodzinnej;
• rodzice, osoby przysposabiające, macocha oraz ojczym, jeżeli w dniu śmierci ubezpieczonego lub rencisty prowadzili z nim wspólne gospodarstwo domowe lub jeżeli ubezpieczony lub rencista bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do ich utrzymania albo jeżeli ustalone zostało wyrokiem lub ugodą sądową prawo do alimentów z jego strony.

Wysokość jednorazowego odszkodowania dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego

Gdy do jednorazowego odszkodowania:

1. Uprawniony jest tylko jeden członek rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty, przysługuje ono w wysokości:

• 18-krotnego przeciętnego wynagrodzenia, gdy uprawnionymi są małżonek lub dziecko,
• 9-krotnego przeciętnego wynagrodzenia, gdy uprawniony jest inny członek rodziny.

2. Uprawnieni są równocześnie:

• małżonek i jedno lub więcej dzieci – odszkodowanie przysługuje w wysokości zwiększonej o 3,5-krotne przeciętne wynagrodzenie, na każde dziecko;
• dwoje lub więcej dzieci – odszkodowanie przysługuje w wysokości zwiększonej o 3,5-krotne przeciętne wynagrodzenie, na drugie i każde następne dziecko.

3. Obok małżonka lub dzieci do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie inni członkowie rodziny.
4. Każde z nich odszkodowanie przysługuje w wysokości 3,5-krotnego przeciętnego wynagrodzenia, niezależnie od odszkodowania przysługującego małżonkowi lub dzieciom.
5. Uprawnieni są tylko członkowie rodziny inni niż małżonek lub dzieci, odszkodowanie to przysługuje w wysokości zwiększonej o 3,5-krotne przeciętne wynagrodzenie, na drugiego i każdego następnego uprawnionego.

Kwotę jednorazowego odszkodowania dzieli się w równych częściach między uprawnionych. w razie śmierci wskutek wypadku przy pracy lub choroby rencisty

uprawnionego do renty z tytułu niezdolności do pracy. Jednorazowe odszkodowanie z tytułu śmierci ubezpieczonego lub rencisty, który zmarł wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, pomniejsza się o kwotę jednorazowego odszkodowania z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, wypłaconego temu ubezpieczonemu lub renciście.

Decyzja o przyznaniu jednorazowego odszkodowania

Przyznanie lub odmowa przyznania jednorazowego odszkodowania oraz

ustalenie jego wysokości następuje w drodze decyzji ZUS-u, którą ten

wydaje w ciągu 14 dni od dnia:

• otrzymania orzeczenia lekarza orzecznika lub komisji lekarskiej;
• wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Jeżeli w wyniku decyzji zostało ustalone prawo do jednorazowego odszkodowania oraz jego wysokość, ZUS dokonuje z urzędu wypłaty odszkodowania w terminie 30 dni od dnia wydania decyzji. Od decyzji przysługuje odwołanie.

Prawo do renty

Prawa do renty z tytułu:

• niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty rodzinnej i dodatku do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej z tytułu ubezpieczenia wypadkowego przysługują niezależnie od długości okresu ubezpieczenia wypadkowego oraz bez względu na datę powstania niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową;
• niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, które ustało z powodu ustąpienia niezdolności do pracy, przywraca się w razie ponownego powstania tej niezdolności bez względu na okres, jaki upłynął od ustania prawa do renty.

Renta rodzinna z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje:

• uprawnionym członkom rodziny ubezpieczonego, który zmarł wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej;
• w razie śmierci wskutek wypadku przy pracy lub choroby rencisty uprawnionego do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Członkom rodziny rencisty uprawnionego do renty z ubezpieczenia wypadkowego, który zmarł z innych przyczyn niż wypadek przy pracy lub choroba, przysługują świadczenia bez względu na długość okresu uprawniającego do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy.

Wysokość renty

Renta z tytułu niezdolności do pracy i renta szkoleniowa z ubezpieczenia wypadkowego nie może być niższa niż:

• 80% podstawy jej wymiaru – dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy;
• 60% podstawy jej wymiaru – dla osoby częściowo niezdolnej do pracy;
• 100% podstawy jej wymiaru – dla osoby uprawnionej do renty szkoleniowej.

Przepisu nie stosuje się w przypadku ustalenia podstawy wymiaru renty z pominięciem ograniczenia wskaźnika wysokości podstawy.

Dodatek dla sieroty zupełnej, dodatek pielęgnacyjny

Jeżeli do renty rodzinnej z ubezpieczenia wypadkowego jest uprawniona sierota zupełna, przysługuje jej z tego ubezpieczenia dodatek dla sieroty zupełnej.

Osobie uprawnionej do renty z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje dodatek pielęgnacyjny.

Renta z tytułu niezdolności do pracy, renta szkoleniowa oraz renta rodzinna z ubezpieczenia wypadkowego nie może być niższa niż 120% kwoty naj niższej odpowiedniej renty ustalonej.

Kiedy ubezpieczony nie otrzyma świadczenia

Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują ubezpieczonemu:

• gdy wyłączną przyczyną wypadków było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa,
• który, będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku.

Koszty badań ponosi ubezpieczony.

Jeżeli zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że ubezpieczony:

1. Znajdował się w stanie nietrzeźwości,
2. pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych

• płatnik składek kieruje ubezpieczonego na badanie niezbędne do ustalenia zawartości alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych w organizmie. Ubezpieczony jest obowiązany poddać się temu badaniu. Odmowa lub inne zachowanie uniemożliwiające jego przeprowadzenie powoduje pozbawienie prawa do świadczeń, chyba że ubezpieczony udowodni, że miały miejsce przyczyny, które uniemożliwiły poddanie się temu badaniu.

Koszty badań zwracane są kierującemu na te badania przez ZUS.

Odmowa przyznania świadczeń ZUS odmawia przyznania świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego w przypadku:

• nieprzedstawienia protokołu powypadkowego lub karty wypadku;
• nieuznania w protokole powypadkowym lub karcie wypadku darzenia za wypadek przy pracy;
• gdy protokół powypadkowy lub karta wypadku zawierają stwierdzenia bezpodstawne.

Odmowa przyznania świadczeń z powodów następuje w drodze decyzji ZUS-u.

Jeżeli w protokole powypadkowym lub karcie wypadku są braki formalne, ZUS niezwłocznie zwraca protokół lub kartę wypadku w celu ich uzupełnienia.

Świadczenia zdrowotne z funduszu wypadkowego

Ze środków funduszu wypadkowego są pokrywane koszty skutków wypadków przy pracy lub chorób zawodowych, związane ze świadczeniami zdrowotnymi z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych, na które ubezpieczony został skierowany przez lekarza orzecznika na wniosek lekarza prowadzącego, nierefundowane na podstawie odrębnych przepisów. Ze środków funduszu wypadkowego są pokrywane koszty wyrobów medycznych w wysokości udziału własnego świadczeniobiorcy.

Zbieg prawa do świadczeń

W razie zbiegu uprawnień do świadczeń pieniężnych ubezpieczenia chorobowego z uprawnieniami do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego ubezpieczonemu przysługuje świadczenie z ubezpieczenia wypadkowego.

Zbieg prawa do renty i emerytury

Osobie uprawnionej do renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego oraz do emerytury wypłaca się, zależnie od jej wyboru:

• przysługującą rentę powiększoną o połowę emerytury albo
• emeryturę powiększoną o połowę renty.

Podstawa prawna:

• ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych [tekst jedn.: DZ.U. z 2016 r. poz. 9631.],
• ustawa z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych [tekst jedn.: DZ.U. z 2015 r. poz. 1242 ze zm.]. dalej: ustawa wypadkowa,
• ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy [tekst jedn.: DZ.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.],
• ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa [tekst jedn.: DZ.U. z 2016 r. poz. 372 ze zm.], dalej: ustawa chorobowa,
• ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych [tekst jedn.: DZ.U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.],
• ustawa z 30 października 2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków przy pracy lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach [tekst jedn.: DZ.U. z 2013 r. poz. 7371],
• rozporządzenie ministra gospodarki i pracy z 16 września 2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy [Dz.U. nr 227, poz. 22981],
• rozporządzenie Rady Ministrów z 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy [Dz.U, nr 105, poz. 8701],
• rozporządzenie Rady Ministrów z 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych [tekst jedn.: DZ.U. z 2013 r. poz. 13671],
• obwieszczenie ministra rodziny, pracy i polityki społecznej z 26 lutego 2016 r. w sprawie wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy lub choroby zawodowej [M.P. poz. 206].

Źródło: „BHP w firmie”  – Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o o.

Warunki bezpieczeństwa pożarowego w magazynie

utworzone przez audyt-bhp.pl | gru 26, 2016 | Warto wiedzieć

Warunki ochrony przeciwpożarowej magazynu wynikają z kilku czynników. Ważna jest więc technologia obiektu (materiały zastosowane do budowy), jego przeznaczenie (składowane materiały) i sposób użytkowania. Znaczenie ma również wysokość lub liczba kondygnacji, położenie w stosunku do innych obiektów, w tym składów materiałów, oraz prowadzone w nim prace.

Aby ustalić warunki ochrony przeciwpożarowej, uwzględnia się:

• gęstość obciążenia ogniowego,
• klasy odporności ogniowej elementów budynku,
• stopień rozprzestrzeniania się ognia,
• stopień palności materiałów budowlanych,
• dymotwórczość materiałów budowlanych,
• toksyczność produktów rozkładu spalania materiałów,
• kategorie zagrożenia ludzi,
• kategorie zagrożenia wybuchem.

Główne źródła zagrożenia pożarowego

Trzeba pamiętać, że główne źródła zagrożenia pożarowego w magazynie to:

• materiały łatwo palne i łatwo zapalne,
• instalacje elektryczne,
• wyładowania elektryczności statycznej,
• przenośne źródła ciepła,
• środki transportu z napędem silnikowym elektrycznym i spalinowym, a szczególnie silnikami zasilanymi gazem propan-butan,
• niedopałki papierosów,
• prace spawalnicze czy prace powodujące powstawanie gorących iskier (np. używanie szlifierek, przecinarek tarczowych),
• wyładowania atmosferyczne.

Urządzenia przeciwpożarowe w magazynie

Urządzenia przeciwpożarowe to urządzenia (stałe lub półstałe, uruchamiane ręcznie bądź samoczynnie) służące do wykrywania i zwalczania pożaru albo ograniczania jego skutków w obiektach, w których lub przy których są zainstalowane. W szczególności chodzi tu o:

• stałe i półstałe urządzenia gaśnicze oraz zabezpieczające,
• urządzenia wchodzące w skład systemu sygnalizacji pożarowej i dźwiękowego systemu ostrzegawczego,
• instalacje oświetlenia ewakuacyjnego,
• hydranty,
• zawory hydrantowe (ręczny zawór odcinający, umieszczony na instalacji wodociągowej przeciwpożarowej, wyposażony w nasadę 52 mm, umożliwiającą podłączenie węży pożarniczych),
• pompy w pompowniach przeciwpożarowych,
• przeciwpożarowe klapy odcinające,
• urządzenia oddymiające,
• drzwi i bramy przeciwpożarowe, jeśli są wyposażone w systemy sterowani

WAŻNE

Zabezpieczenie przed zadymieniem dróg jest to zabezpieczenie przed utrzymywaniem się na drogach ewakuacyjnych dymu w ilości, która ze względu na ograniczenie widoczności lub toksyczność uniemożliwiłaby bezpieczną ewakuację.

Wymagania dla urządzeń przeciwpożarowych

Trzeba pamiętać, że urządzenia przeciwpożarowe w magazynie muszą spełniać kilka istotnych warunków. Muszą być:

1. Wykonane zgodnie z projektem i badania.

Urządzenia przeciwpożarowe w magazynie wysokiego składowania powinny być wykonane zgodnie z projektem uzgodnionym pod względem ochrony przeciwpożarowej przez rzeczoznawcę ds. zabezpieczeń ppoż. Warunkiem dopuszczenia ich do użytkowania jest przeprowadzenie odpowiednich dla danego urządzenia prób i badań, potwierdzających prawidłowość ich działania.

2. Poddawane przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym.

Gaśnice i urządzenia przeciwpożarowe należy poddawać przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym, zgodnie z zasadami określonymi w:

• Polskich Normach dotyczących urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic,
• odnośnej dokumentacji techniczno-eksploatacyjnej,
• instrukcjach obsługi.

WAŻNE

Przeglądy techniczne i czynności konserwacyjne urządzeń przeciwpożarowych oraz gaśnic przeprowadza się w okresach i w sposób zgodny z instrukcją ustaloną przez producenta, nie rzadziej jednak niż raz w roku.

3. Poddawane próbie ciśnieniowej.

Węże stanowiące wyposażenie hydrantów wewnętrznych należy raz na 5 lat poddawać próbie ciśnieniowej na maksymalne ciśnienie robocze, zgodnie z Polską Normą dotyczącą konserwacji hydrantów.

Czynności i wymogi związane z ochroną przeciwpożarową w magazynie

W magazynie i na terenach przyległych do niego zabronione jest przede wszystkim wykonywanie czynności, które mogą spowodować pożar, jego rozprzestrzenianie się, utrudnienie prowadzenia działania ratowniczego lub ewakuacji.

Czynności zabronione związane z ochroną ppoż. w magazynie

Czynności zabronione to:

1. Używanie otwartego ognia, palenie tytoniu i stosowanie innych czynników mogących zainicjować zapłon występujących materiałów w:

• strefie zagrożenia wybuchem, z wyjątkiem urządzeń przeznaczonych do tego celu,
• miejscach występowania materiałów niebezpiecznych pożarowo,
• miejscach występowania innych materiałów palnych, określonych przez właściciela lub zarządcę i oznakowanych zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi znaków bezpieczeństwa.

2. Użytkowanie instalacji, urządzeń i narzędzi niesprawnych technicznie lub w sposób niezgodny z przeznaczeniem albo warunkami określonymi przez producenta, jeżeli może się to przyczynić do powstania pożaru, wybuchu lub rozprzestrzenienia ognia.
3. Garażowanie pojazdów silnikowych w obiektach i pomieszczeniach nieprzeznaczonych do tego celu, jeżeli nie opróżniono zbiornika paliwa pojazdu oraz nie odłączono na stałe zasilania akumulatorowego pojazdu.
4. Rozgrzewanie za pomocą otwartego ognia smoły i innych materiałów w odległości mniejszej niż 5 m od magazynu, przyległego do niego składowiska lub placu składowego z materiałami palnymi, przy czym dopuszczalne jest wykonywanie tych czynności na dachach o konstrukcji oraz pokryciu niepalnym w budowanych magazynach, a w pozostałych (już czynnych), jeżeli zostaną zastosowane odpowiednie, przeznaczone do tego celu podgrzewacze.
5. Rozpalanie ognisk lub wysypywanie gorącego popiołu i żużla w miejscu umożliwiającym zapalenie się materiałów palnych albo sąsiednich obiektów oraz w odległości mniejszej od tych obiektów niż 10 m.
6. Użytkowanie elektrycznych urządzeń ogrzewczych ustawionych bezpośrednio na podłożu palnym, z wyjątkiem urządzeń eksploatowanych zgodnie z warunkami określonymi przez producenta.
7. przechowywanie materiałów palnych i stosowanie elementów wystroju oraz wyposażenia wnętrz z materiałów palnych w odległości mniejszej niż 0,5 m od:

• urządzeń i instalacji, których powierzchnie zewnętrzne mogą nagrzewać się do temperatury przekraczającej 373,15 K (100°C),
• linii kablowych o napięciu powyżej 1kV, przewodów uziemiających i przewodów odprowadzających instalacji piorunochronnej oraz czynnych rozdzielnie prądu elektrycznego, a także siłowych przewodów elektrycznych i gniazd wtykowych o napięciu powyżej 400 V.

8. Stosowanie na osłony punktów świetlnych materiałów palnych, z wyjątkiem materiałów trudno zapalnych i niezapalnych, jeżeli zostaną umieszczone w odległości co najmniej 0,05 m od żarówki.
9. Instalowanie opraw oświetleniowych i osprzętu instalacji elektrycznych, takich jak wyłączniki, przełączniki czy gniazda wtykowe, bezpośrednio na podłożu palnym, jeżeli ich konstrukcja nie zabezpiecza podłoża przed zapaleniem.
10. Składowanie materiałów palnych na drogach komunikacji ogólnej służących ewakuacji lub umieszczanie przedmiotów na tych drogach w sposób zmniejszający ich szerokość albo wysokość poniżej wymaganych wartości, czyli bez zachowania 2,2 m szerokości i 2,0 m wysokości, zamykanie drzwi ewakuacyjnych w sposób uniemożliwiający ich natychmiastowe użycie.
11. lokalizowanie elementów wystroju wnętrz, instalacji i urządzeń w sposób zmniejszający wymiary drogi ewakuacyjnej poniżej wartości wymaganych w przepisach techniczno-budowlanych, czyli bez zachowania 2,2 m szerokości i 2,0 m wysokości.
12. Uniemożliwianie lub ograniczanie dostępu do:

• gaśnic i urządzeń przeciwpożarowych,
• przeciwwybuchowych urządzeń odciążających,
• źródeł wody do celów przeciwpożarowych,
• urządzeń uruchamiających instalacje gaśnicze i sterujących takimi instalacjami oraz innymi instalacjami wpływającymi na stan bezpieczeństwa pożarowego magazynu, wyjść ewakuacyjnych lub okien dla ekip ratowniczych,
• wyłączników i tablic rozdzielczych prądu elektrycznego oraz kurków głównych instalacji gazowej;

13. Napełnianie gazem płynnym butli w magazynach.

Wymogi związane z ochroną przeciwpożarową w magazynie

Od właścicieli, zarządców lub użytkowników magazynów, placów składowych i wiat wymaga się, aby:

1. Utrzymywali urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice w stanie pełnej sprawności technicznej oraz funkcjonalnej.
2. Wyposażali obiekty, zgodnie z wymaganiami przepisów techniczno-budowlanych, w przeciwpożarowe wyłączniki prądu.
3. Umieszczali w widocznych miejscach instrukcje postępowania na wypadek pożaru wraz z wykazem telefonów alarmowych.
4. Oznakowali znakami zgodnymi z Polskimi Normami – dotyczącymi znaków bezpieczeństwa:

• drogi ewakuacyjne i pomieszczenia, w których w myśl przepisów techniczno-budowlanych wymagane są co najmniej 2 wyjścia ewakuacyjne, w sposób zapewniający dostarczenie informacji niezbędnych do ewakuacji,
• miejsca usytuowania urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic,
• miejsca usytuowania elementów sterujących urządzeniami przeciwpożarowymi,
• miejsca usytuowania przeciwpożarowych wyłączników prądu, kurków głównych instalacji gazowej i materiałów niebezpiecznych pożarowo,
• pomieszczenia, w których występują materiały niebezpieczne pożarowo,
• drabiny ewakuacyjne, rękawy ratownicze, pojemniki z maskami ucieczkowymi,
• miejsca zbiórki do ewakuacji i miejsca lokalizacji kluczy do wyjść ewakuacyjnych.

Wokół placów składowych, składowisk przy magazynach i obiektach tymczasowych o konstrukcji palnej powinien być zachowany pas ochronny o szerokości minimum 2 m z nawierzchnią wykonaną z materiałów niepalnych lub nawierzchnią gruntową oczyszczoną.

Składowanie materiałów palnych w celach magazynowych pod ścianami magazynu, z wyjątkiem materiałów niebezpiecznych pożarowo, jest dopuszczalne pod warunkiem:

• nieprzekroczenia maksymalnej powierzchni strefy pożarowej, określonej dla tego obiektu,
• zachowania dostępu do magazynu na wypadek działań ratowniczych,
• nienaruszenia minimalnej odległości od obiektów sąsiednich, wymaganej z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe.

Właściciele lub zarządcy terenów są zobligowani do utrzymywania znajdujących się na nich dróg pożarowych w stanie umożliwiającym wykorzystanie ich przez pojazdy jednostek ochrony ppoż. zgodnie z warunkami określonymi w przepisach dotyczących przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę i dróg pożarowych.

Wymagania dotyczące wyjść ewakuacyjnych

Każdy magazyn i pomieszczenia, w których znajdują się urządzenia z nim związane, powinny w razie pożaru lub innego niebezpieczeństwa zagwarantować możliwość bezpiecznej ewakuacji ludzi:

• bezpośrednio na zewnątrz budynku lub,
• drogami komunikacji ogólnej, zwanymi drogami ewakuacyjnymi.

Drzwi otwierane na zewnątrz

Wyjścia z pomieszczeń na drogi ewakuacyjne oraz wyjścia ewakuacyjne na zewnątrz budynku mają być zamykane drzwiami. Drzwi stanowiące wyjście ewakuacyjne z pomieszczeń otwierają się na zewnątrz, jeżeli:

• pomieszczenie zagrożone jest wybuchem,
• jest możliwe przedostanie się do pomieszczenia mieszaniny wybuchowej lub substancji trującej, duszącej bądź innej utrudniającej ewakuację,
• w pomieszczeniu jednocześnie przebywa 50 osób albo 6 osób o ograniczonej zdolności poruszania się. Szerokość drzwi stanowiących wyjście ewakuacyjne, a także szerokość drzwi na drodze ewakuacyjnej w świetle ościeżnicy nie powinna być mniejsza niż 0,9 m oraz uwzględniać zasadę zwiększania szerokości drzwi proporcjonalnie do liczby osób znajdujących się w pomieszczeniu, przyjmując co najmniej 0,6 m szerokości na 100 osób. Progi w drzwiach nie mogą być wyższe niż 0,02 m.

Drzwi rozsuwane

Wyjścia ewakuacyjne i wyjścia na drogi ewakuacyjne mogą być zamykane drzwiami rozsuwanymi, jeżeli przeznaczone są one nie tylko do celów ewakuacyjnych (np. służą jako drzwi komunikacyjne do celów związanych z normalnym użytkowaniem magazynu) oraz jeżeli ich konstrukcja zapewnia:

• automatyczne otwieranie drzwi za pomocą napędu elektromechanicznego i niezależne ręczne otwieranie oraz nie ma możliwości zaryglowania skrzydeł i utrzymywania ich w stanie zamkniętym,
• samoczynne rozsunięcie skrzydeł drzwi (otwarcie) i pozostanie w pozycji otwartej w razie pożaru lub w przypadku awarii drzwi.

Drzwi otwierane ręcznie

W bramach i ścianach rozsuwanych zabudowanych na drogach ewakuacyjnych powinny znajdować się wbudowane drzwi otwierane ręcznie. Można też zastosować rozwiązanie, że w bezpośrednim sąsiedztwie tych bram i ścian umieszcza się wyraźnie oznakowane drzwi przeznaczone do celów ewakuacji.

WAŻNE

Skrzydła drzwi stanowiących wyjście na drogę ewakuacyjną nie mogą, po ich całkowitym otwarciu, zmniejszać wymaganej szerokości tej drogi i muszą być zabezpieczone przed samoczynnym zamykaniem. Do celów ewakuacji zabronione jest stosowanie drzwi obrotowych i drzwi podnoszonych.

Obowiązek opracowania instrukcji bezpieczeństwa pożarowego

Właściciele, zarządcy lub użytkownicy obiektów bądź ich części stanowiących odrębne strefy pożarowe, przeznaczonych do magazynowania, opracowują instrukcje bezpieczeństwa pożarowego zawierające:

1. Warunki ochrony przeciwpożarowej wynikające z:

• przeznaczenia obiektu,
• sposobu użytkowania,
• prowadzonego procesu technologicznego i jego warunków technicznych, w tym zagrożenia wybuchem;

2. Sposoby poddawania przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym stosowanych w obiekcie urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic.
3. Sposoby postępowania na wypadek pożaru i innego zagrożeni
4. Sposoby wykonywania prac niebezpiecznych pod względem pożarowym, jeżeli takie prace są przewidywane (np. remont instalacji centralnego ogrzewania czy naprawa regałów wymagająca prac spawalniczych).
5. Sposoby praktycznego sprawdzania organizacji i warunków ewakuacji ludzi.
6. Sposoby zapoznawania użytkowników obiektu z treścią tej instrukcji i przepisami przeciwpożarowymi.

Instrukcje bezpieczeństwa pożarowego nie są wymagane dla obiektów lub ich części, jeżeli nie występuje w nich strefa zagrożenia wybuchem, a ponadto jeżeli:

• kubatura brutto budynku lub jego części stanowiącej odrębną strefę pożarową nie przekracza 1000 m2,
• powierzchnia strefy pożarowej obiektu innego niż budynek (np. wiata) nie przekracza 1000 m2.

Aktualizacja instrukcji

Instrukcję bezpieczeństwa pożarowego aktualizuje się okresowo, co najmniej raz na 2 lata oraz po zmianach sposobu użytkowania obiektu, które wpływają na zmianę warunków ochrony przeciwpożarowej, np.:

• wprowadzenie do magazynowania benzyny, olejów i smarów,
• wprowadzenie wózków widłowym z napędem silnikowym zasilanym gazem propan-butan.

WAŻNE

Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego w obiektach magazynowych może stanowić część instrukcji technologiczno-eksploatacyjnej.

Techniczne środki zabezpieczenia przeciwpożarowego

W każdym miejscu przeznaczonym na pobyt ludzi w magazynie stosuje się techniczne środki zabezpieczenia przeciwpożarowego. Chodzi tu o:

1. Dostateczną liczbę i szerokość wyjść ewakuacyjnych.
2. zachowanie dopuszczalnej długości, szerokości i wysokości przejść oraz dojść ewakuacyjnych.
3. Bezpieczną pożarowo obudowę i wydzielenie dróg ewakuacyjnych oraz pomieszczeń.
4. Zabezpieczenie przed zadymieniem wymienionych w przepisach techniczno-budowlanych dróg ewakuacyjnych, w tym polegające na zastosowaniu urządzeń zapobiegających zadymieniu lub urządzeń i innych rozwiązań techniczno-budowlanych zapewniających usuwanie dymu.
5. Oświetlenie awaryjne oraz przeszkodowe w obiektach, w których jest ono niezbędne do ewakuacji ludzi.
6. Możliwość rozgłaszania sygnałów ostrzegawczych i komunikatów głosowych przez dźwiękowy system ostrzegawczy w budynkach, w których jest on wymagań.

Punkty poboru wody w magazynie

W magazynach stosuje się następujące rodzaje punktów poboru wody do celów przeciwpożarowych, z zasilaniem przez co najmniej 2 godziny:

1. Hydranty wewnętrzne z wężem półsztywnym (hydrant 25 mm, hydrant 33 mm).
2. Hydrant wewnętrzny z wężem płasko składanym (hydrant 52 mm).

Hydranty umieszcza się przy drogach komunikacji ogólnej, a w szczególności:

• przy wejściach do magazynu,
• w przejściach i na korytarzach,
• przy wyjściach na otwartą przestrzeń lub przy wyjściach ewakuacyjnych z pomieszczeń magazynowych, w szczególności zagrożonych wybuch

Przed hydrantem musi być przestrzeń umożliwiająca rozwinięcie linii gaśniczej.

W nieogrzewanych magazynach lub ich częściach przewody zasilające instalacji wodociągowej przeciwpożarowej zabezpiecza się przed zamarznięciem, prowadząc je jako instalacje podziemne z zaworami lub prowadząc przez część ogrzewaną, wyprowadzając jedynie zaizolowane końcówki albo zabezpieczając przed zamarznięciem dzięki zastosowaniu izolowanej cieplnie osłony.

Gaśnice przenośne lub przewoźne

Magazyny powinny być wyposażone w przenośne gaśnice lub w gaśnice przewoźne spełniające wymagania Polskich Norm. Rodzaj gaśnic dostosowuje się do gaszenia tych grup pożarów, które mogą wystąpić w magazynie.

Gaśnice rozmieszcza się:

1. W miejscach łatwo dostępnych i widocznych, w szczególności:

• przy wejściach do budynków,
• na klatkach schodowych,
• na korytarzach,
• przy wyjściach z pomieszczeń na zewnątrz.

2. W miejscach nienarażonych na uszkodzenia mechaniczne i działanie źródeł ciepła (dlatego nie umieszcza się ich w bramach czy przy źródłach ciepła).

Przy rozmieszczaniu gaśnic powinny być spełnione następujące warunki:

• odległość z każdego miejsca w obiekcie, w którym może przebywać człowiek, do najbliższej gaśnicy nie powinna być większa niż 30 m,
• do gaśnic powinien być zapewniony dostęp o szerokości co najmniej 1 m.

Podstawowe zabezpieczenia przeciwpożarowe

W magazynie podstawowe zabezpieczenia ppoż. są to zabezpieczenia techniczne oraz proceduralne, w tym:

1. Sprzęt ppoż. (hydranty i gaśnice).
2. Sygnalizacja pożaru.
3. Instrukcje postępowania na wypadek pożaru.
4. Instrukcje posługiwania się podręcznym sprzętem ppoż.
5. Instrukcja sposobu składowania materiałów łatwo palnych, a szczególnie: rozpuszczalników, lakierów, farb, paliw płynnych i gazowych, palnych gazów technicznych.
6. Zakaz używania otwartego ognia, wykonywania prac spawalniczych i palenia tytoniu, szczególnie w strefach zagrożonych pożarem (wybuchem).
7. Sprawne instalacje i urządzenia elektryczne.
8. Sprawne wózki z napędem silnikowym (spalinowym i elektrycznym).
9. Oznakowane i niezastawiane drogi ppoż.
10. Wyjścia ewakuacyjne – czynne i niezastawione.
11. Sprawna instalacja odgromowa.

Źródło: “BHP w firmie”  – Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o o.