Rodzaje świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych Cz. 1

utworzone przez audyt-bhp.pl | sty 15, 2017 | Warto wiedzieć

Pracodawcy jako płatnicy składek pełnią bardzo ważną rolę w postępowaniu dotyczącym świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Zaczynając od uznania danego zdarzenia za wypadek przy pracy lub chorobę zawodową, aż do wypłaty przysługujących świadczeń.

Wypadkiem przy pracy jest nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

• podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
• podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
• w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku prac.

Za wypadek przy pracy uważa się również nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego podczas:

• uprawiania sportu w trakcie zawodów i treningów przez osobę pobierającą stypendium sportowe;
• wykonywania odpłatnie pracy na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania;
• pełnienia mandatu posła lub senatora, pobierającego uposażenie;
• odbywania szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego dorosłych lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy przez osobę pobierającą stypendium w okresie odbywania tego szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego dorosłych lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy na podstawie skierowania wydanego przez powiatowy urząd pracy lub przez inny podmiot kierujący, pobierania stypendium na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w okresie odbywania studiów podyplomowych;
• wykonywania przez członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych oraz przez inną osobę traktowaną na równi z członkiem spółdzielni na rzecz tych spółdzielni;
• wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług,
• wykonywania pracy na podstawie umowy uaktywniającej,
• współpracy przy wykonywaniu pracy na podstawie umowy agencyjnej,
• umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług,
• wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej;
• wykonywania zwykłych czynności związanych ze współpracą przy prowadzeniu działalności pozarolniczej;
• wykonywania przez osobę duchowną czynności religijnych lub czynności związanych z powierzonymi funkcjami duszpasterskimi lub zakonnymi;
• odbywania służby zastępczej;
• nauki w Krajowej Szkole Administracji Publicznej przez słuchaczy pobierających stypendium;
• wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, jeżeli umowa taka została zawarta
• z pracodawcą, z którym osoba pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje ona pracę na rzecz pracodawcy z którym pozostaje w stosunku pracy;
• pełnienia przez funkcjonariusza celnego obowiązków służbowych.

Na równi z wypadkiem przy pracy, traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ:

• w czasie podróży służbowej, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań;
• podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony;
• przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.

Śmiertelny wypadek przy pracy to wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku.

Ciężki wypadek przy pracy to wypadek, w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.

Zbiorowy wypadek przy pracy to wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby.

Za chorobę zawodową uważa się chorobę, wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanych „narażeniem zawodowym”.

Ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, który miał miejsce na terenie innego zakładu pracy, dokonuje zespół powypadkowy powołany przez pracodawcę poszkodowanego, w obecności przedstawiciela pracodawcy, na którego terenie miał miejsce wypadek.

Pracodawca, na którego terenie miał miejsce wypadek, w którym została poszkodowana osoba niebędąca jego pracownikiem, jest obowiązany w szczególności:

• zapewnić udzielenie pomocy poszkodowanemu;
• zabezpieczyć miejsce wypadku;
• zawiadomić niezwłocznie o wypadku pracodawcę poszkodowanego;
• udostępnić miejsce wypadku i niezbędne materiały oraz udzielić informacji i wszechstronnej pomocy zespołowi powypadkowemu ustalającemu okoliczności i przyczyny wypadku.

Na wniosek pracodawcy poszkodowanego pracownika pracodawca, na którego terenie miał miejsce wypadek, może ustalić okoliczności i przyczyny wypadku, a następnie dokumentację powypadkową przekazać pracodawcy poszkodowanego pracownika.

Protokół powypadkowy

Po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku zespół powypadkowy sporządza – nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku – protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy. Ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku w terminie późniejszym niż powyższy, wskutek uzasadnionych przeszkód lub trudności, wymaga podania przyczyn tego opóźnienia w treści protokołu powypadkowego.

Zespół powypadkowy sporządza protokół powypadkowy w niezbędnej liczbie egzemplarzy i wraz z pozostałą dokumentacją powypadkową doręcza niezwłocznie pracodawcy w celu zatwierdzenia.

Członek zespołu powypadkowego ma prawo złożyć do protokołu powypadkowego zdanie odrębne, które powinien uzasadnić. W przypadku rozbieżności zdań członków zespołu powypadkowego o treści protokołu powypadkowego decyduje pracodawca.

Zespół powypadkowy jest obowiązany zapoznać:

1. poszkodowanego z treścią protokołu powypadkowego przed jego zatwierdzeniem. Poszkodowany ma prawo:

• zgłoszenia uwag i zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole powypadkowym, o czym zespół powypadkowy jest obowiązany pouczyć poszkodowanego,
• wglądu do akt sprawy oraz sporządzania z nich notatek i odpisów oraz kopii.

2. z treścią protokołu powypadkowego członków rodziny zmarłego pracownika’ oraz poucza ich o prawie zgłaszania uwag i zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole powypadkowym.

Gdy wypadek nie jest wypadkiem przy pracy

Stwierdzenie w protokole powypadkowym, że wypadek nie jest wypadkiem przy pracy albo że zachodzą okoliczności, które mogą mieć wpływ na prawo pracownika do świadczeń przysługujących z tytułu wypadku, wymaga szczegółowego uzasadnienia i wskazania dowodów stanowiących podstawę takiego stwierdzenia. Do protokołu powypadkowego dołącza się zapis wyjaśnień poszkodowanego i informacji uzyskanych od świadków wypadku, a także inne dokumenty zebrane w czasie ustalania okoliczności i przyczyn wypadku, w szczególności pisemną opinię lekarza lub innych specjalistów, szkice lub fotografie miejsca wypadku, a także odrębne zdanie złożone przez członka zespołu powypadkowego oraz uwagi i zastrzeżenia, stanowiące integralną część protokołu powypadkowego. Protokół powypadkowy zatwierdza pracodawca nie później niż w terminie 5 dni od dnia jego sporządzenia.

Pracodawca zwraca niezatwierdzony protokół powypadkowy w celu wyjaśnienia i uzupełnienia go przez zespół powypadkowy, jeżeli do treści protokołu powypadkowego zostały zgłoszone zastrzeżenia przez poszkodowanego lub członków rodziny zmarłego wskutek wypadku pracownika albo protokół powypadkowy nie odpowiada warunkom określonym w rozporządzeniu.

Zespół powypadkowy, po dokonaniu wyjaśnień i uzupełnień, sporządza, nie później niż w terminie 5 dni, nowy protokół powypadkowy, do którego dołącza protokół powypadkowy niezatwierdzony przez pracodawcę.

Zatwierdzony protokół powypadkowy pracodawca niezwłocznie doręcza poszkodowanemu pracownikowi, a w razie wypadku śmiertelnego – członkom rodziny zmarłego pracownika.

Protokół powypadkowy dotyczący wypadków śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych:

• pracodawca niezwłocznie doręcza właściwemu inspektorowi pracy,
• zawierający ustalenia naruszające uprawnienia pracownika albo nieprawidłowe wnioski profilaktyczne, może być zwrócony pracodawcy przez właściwego inspektora pracy, z uzasadnionym wnioskiem o ponowne ustalenie okoliczności i przyczyn wy

Rejestr wypadków przy pracy

Pracodawca prowadzi rejestr wypadków przy pracy na podstawie wszystkich protokołów powypadkowych, który zawiera:

• imię i nazwisko poszkodowanego;
• miejsce i datę wypadku;
• informacje dotyczące skutków wypadku dla poszkodowanego;
• datę sporządzenia protokołu powypadkowego;
• stwierdzenie, czy wypadek jest wypadkiem przy pracy;
• datę przekazania do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosku o świadczenia z tytułu wypadku przy pracy;
• liczbę dni niezdolności do pracy;
• inne informacje, niebędące danymi osobowymi, których zamieszczenie w rejestrze jest celowe, w tym wnioski i zalecenia profilaktyczne zespołu powypadkowego.

Świadczenia wypadkowe i chorobowe

Z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługują następujące świadczenia:

• zasiłek chorobowy – dla ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową;
• świadczenie rehabilitacyjne – dla ubezpieczonego, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy;
• zasiłek wyrównawczy – dla ubezpieczonego będącego pracownikiem, którego wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
• jednorazowe odszkodowanie – dla ubezpieczonego, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
• jednorazowe odszkodowanie – dla członków rodziny zmarłego dla ubezpieczonego lub rencisty;
• renta z tytułu niezdolności do pracy – dla ubezpieczonego, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej;
• renta szkoleniowa – dla ubezpieczonego, w stosunku do którego orzeczono celowość przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie spowodowaną wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową;
• renta rodzinna – dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty uprawnionego do renty z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej;
• dodatek do renty rodzinnej – dla sieroty zupełnej;
• dodatek pielęgnacyjny;
• pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne.

Podmioty uprawnione do ustalenia prawa do zasiłków i świadczeń oraz do ich wypłaty

Prawo do zasiłków i świadczenia rehabilitacyjnego z ubezpieczenia wypadkowego ustalają i świadczenie to oraz zasiłki wypłacają:

• płatnicy składek, jeżeli są zobowiązani do ustalania prawa do zasiłków w razie choroby i macierzyństwa i ich wypłaty;
• ZUS.

Zasiłek chorobowy

Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego:

przysługuje:

• niezależnie od okresu podlegania ubezpieczeniu,
• od pierwszego dnia niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub choroba zawodową, z zastrzeżeniem ust. 3;
• nie przysługuje za okresy niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, za które ubezpieczony na podstawie odrębnych przepisów zachowuje prawo, do wynagrodzenia, uposażenia, stypendium lub innego świadczenia przysługującego za czas niezdolności do pracy.

Przepis ten stosuje się odpowiednio do świadczenia rehabilitacyjnego.

Wysokość zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego

Zasiłek chorobowy i świadczenie rehabilitacyjne z ubezpieczenia wypadkowego przysługują w wysokości 100% podstawy wymiaru, którą stanowi kwota będąca podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe.

Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego:

1. Pracownikom – stosuje się następujące zasady:

Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego:

• przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do prac Jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem tego okresu, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia;
• za jeden dzień niezdolności do pracy stanowi jedna trzydziesta część wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku;
• ustala się z uwzględnieniem wynagrodzenia uzyskanego u płatnika składek w okresie nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, w trakcie którego powstała niezdolność do pracy.

2. Członkom rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych, osobom odbywającym służbę zastępczą oraz osobom stosuje się zasady:

Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu niebędącemu pracownikiem stanowi przeciętny miesięczny przychód za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu niebędącemu pracownikiem:

1. W przypadku ubezpieczonego, dla którego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe stanowi zadeklarowana kwota, podlegającego ubezpieczeniu chorobowemu przez okres krótszy, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi suma:

• przeciętnej miesięcznej naj niższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniach, za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku, oraz
• kwoty stanowiącej iloczyn jednej dwunastej przeciętnej kwoty zadeklarowanej jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, w części przewyższającej naj niższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku, oraz liczby tych miesięcy.

Jeżeli okres ubezpieczenia chorobowego rozpoczął się po przerwie nieprzekraczającej

30 dni od ustania ubezpieczenia chorobowego z innego tytułu, w liczbie pełnych miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia, uwzględnia się również pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia z poprzedniego tytułu. Liczba pełnych miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia uwzględnionych z poprzedniego i aktualnego tytułu nie może przekraczać 12.

Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjmuje się przeciętną miesięczną najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz przeciętną kwotę zadeklarowaną jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia, w części przewyższającej najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, za okres pełnych miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia z aktualnego tytułu.

Jeżeli przerwa w ubezpieczeniu chorobowym nie jest związana z ustaniem tytułu do ubezpieczeń społecznych, a związana jest jedynie z nieopłaceniem składki na ubezpieczenie chorobowe bądź z opóźnieniem w jej opłaceniu, w podstawie wymiaru zasiłku uwzględnia się również przeciętny miesięczny przychód za miesiące przed przerwą.

Jeżeli ubezpieczony przez cały okres wykonywania pozarolniczej działalności deklaruje podstawę wymiaru składek w kwocie nie niższej niż stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60 % prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek.

Jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem pełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia chorobowego, podstawę wymiaru zasiłku stanowi:

• najniższa miesięczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe za miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku, po odliczeniach, dla ubezpieczonych, dla których określono najniższą podstawę wymiaru składek;
• kwota przychodu określona w umowie przypadająca za miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku, po odliczeniach, a jeżeli kwota ta w umowie nie została określona, kwota przeciętnego miesięcznego przychodu innych ubezpieczonych, z którymi płatnik składek zawarł takie same lub podobne umowy dla ubezpieczonych wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia;
• przeciętny miesięczny przychód innych członków spółdzielni za miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku – dla ubezpieczonych będących członkami rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych;
• przeciętny miesięczny przychód osób wykonujących pracę nakładczą na rzecz danego płatnika składek za miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku – dla osób wykonujących pracę nakładczą.

Jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem pełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia chorobowego, a okres ubezpieczenia chorobowego rozpoczął się po przerwie nieprzekraczającej 30 dni od ustania ubezpieczenia chorobowego z innego tytułu, przy ustaleniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego stosuje się w okresie od 1 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2016 r. – od 0,80% do 1,00%, należnych składek na ubezpieczenie wypadkowe, przewidzianych w planie finansowym Funduszu Ubezpieczenia Społecznego na dany rok budżetowy.

W przypadku ubezpieczonego, dla którego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe stanowi zadeklarowana kwota, jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem pełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia chorobowego, a okres tego ubezpieczenia rozpoczął się po przerwie nieprzekraczającej 30 dni od ustania ubezpieczenia chorobowego z innego tytułu. Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego:

• przyjmuje się miesięczną najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz kwotę zadeklarowaną, w przeliczeniu na pełny miesiąc kalendarzowy ubezpieczenia, w części przewyższającej najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, za miesiąc kalendarzowy, w którym powstała niezdolność do pracy, po odliczeniach;
• w liczbie pełnych miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia uwzględnia się również miesiąc kalendarzowy, w którym powstała niezdolność do pracy.

Wobec pozostałych osób stosuje się zasady:

1. Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego:

• za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego nie może być wyższa niż kwota wynosząca 100% przeciętnego wynagrodzenia. Kwotę tę ustala się miesięcznie, poczynając od 3. miesiąca kwartału kalendarzowego, na okres 3 miesięcy, na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału, ogłaszanego do celów emerytalnych;
• ubezpieczonemu niebędącemu pracownikiem stanowi przeciętny miesięczny przychód za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

Przy ustalaniu podstawy wymiaru uwzględnia się przychód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe po odliczeniu kwoty odpowiadającej 11,26% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie wypadkowe.

Jeżeli niezdolność do pracy ubezpieczonego powstała przed upływem pełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia wypadkowego, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego z stanowi:

• kwota otrzymanego za ten miesiąc stypendium sportowego – dla ubezpieczonych będących stypendystami sportowymi,
• kwota otrzymanego za ten miesiąc stypendium – dla ubezpieczonych będących słuchaczami Krajowej Szkoły Administracji Publicznej,
• kwota otrzymanego za ten miesiąc stypendium – dla ubezpieczonych będących osobami pobierającymi stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego dorosłych lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy, na które zostały skierowane przez powiatowy urząd pracy lub inny podmiot kierujący, lub pobierającymi stypendium na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w okresie odbywania studiów podyplomowych, kwota otrzymanego za ten miesiąc uposażenia – dla ubezpieczonych będących funkcjonariuszami celnymi

– po odliczeniu kwoty odpowiadającej 11,26%podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie wypadkowe.

Rodzaje świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych Cz. 2

Źródło: „BHP w firmie”  – Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o o.

Rodzaje świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych Cz. 2

utworzone przez audyt-bhp.pl | sty 15, 2017 | Warto wiedzieć

Rodzaje świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych Cz. 1

Jednorazowe odszkodowanie

Jednorazowe odszkodowanie przysługuje ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu:

• Stały uszczerbek to naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy.
• Długotrwały uszczerbek na zdrowiu to naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie.

Oceny stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z wypadkiem przy pracy lub choroba zawodową dokonuje się po zakończeniu leczenia i rehabilitacji.

Wysokość jednorazowego odszkodowania

Jednorazowe odszkodowanie przysługuje w wysokości 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Jeżeli wskutek pogorszenia się stanu zdrowia stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu będący następstwem wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, który był podstawą przyznania jednorazowego odszkodowania, ulegnie zwiększeniu co najmniej o 10 punktów procentowych, jednorazowe odszkodowanie zwiększa się o 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent uszczerbku na zdrowiu przewyższający procent, według którego ustalone było to odszkodowanie.

Jednorazowe odszkodowanie ulega zwiększeniu o kwotę stanowiącą 3,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, jeżeli w stosunku do ubezpieczonego została orzeczona całkowita niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Przepis ten stosuje się odpowiednio, jeżeli wskutek pogorszenia się stanu zdrowia w następstwie wypadku przy pracy lub choroby zawodowej w stosunku do rencisty została orzeczona całkowita niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji.

Kwoty jednorazowych odszkodowań zaokrągla się do pełnych złotych.

Kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków

W okresie od l kwietnia 2016 r. do 31 marca 2017 r. kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, o których mowa w wynoszą:

• 780 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
• 780 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, z tytułu zwiększenia tego uszczerbku co najmniej o 10 punktów procentowych;
• 649 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego;
• 649 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji wskutek pogorszenia się stanu zdrowia rencisty;
• 196 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest małżonek lub dziecko zmarłego ubezpieczonego lub rencisty;
• 098 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest członek rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty inny niż małżonek lub dziecko;
• 196 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie małżonek i jedno lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty, oraz 13.649 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na każde z tych dzieci;
• 196 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnionych jest równocześnie dwoje lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty, oraz 13.649 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugie i każde następne dziecko;
• 649 zł, gdy obok małżonka lub dzieci do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie inni członkowie rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty, każdemu z nich niezależnie od odszkodowania przysługującego małżonkowi lub dzieciom;
• 098 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są tylko członkowie rodziny inni niż małżonek lub dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty, oraz 13.649 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugiego i każdego następnego uprawnionego.

Uprawnieni do jednorazowego odszkodowania

Jednorazowe odszkodowanie przysługuje:

• członkom rodziny ubezpieczonego, który zmarł wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej;
• w razie śmierci wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej rencisty, który był uprawniony do renty z ubezpieczenia wypadkowego.

Członkami rodziny uprawnionymi do odszkodowania są:

• małżonek niebędący w separacji, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, dzieci przysposobione oraz przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, w tym również w ramach rodziny zastępczej, spełniające w dniu śmierci ubezpieczonego lub rencisty warunki uzyskania renty rodzinnej;
• rodzice, osoby przysposabiające, macocha oraz ojczym, jeżeli w dniu śmierci ubezpieczonego lub rencisty prowadzili z nim wspólne gospodarstwo domowe lub jeżeli ubezpieczony lub rencista bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do ich utrzymania albo jeżeli ustalone zostało wyrokiem lub ugodą sądową prawo do alimentów z jego strony.

Wysokość jednorazowego odszkodowania dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego

Gdy do jednorazowego odszkodowania:

1. Uprawniony jest tylko jeden członek rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty, przysługuje ono w wysokości:

• 18-krotnego przeciętnego wynagrodzenia, gdy uprawnionymi są małżonek lub dziecko,
• 9-krotnego przeciętnego wynagrodzenia, gdy uprawniony jest inny członek rodziny.

2. Uprawnieni są równocześnie:

• małżonek i jedno lub więcej dzieci – odszkodowanie przysługuje w wysokości zwiększonej o 3,5-krotne przeciętne wynagrodzenie, na każde dziecko;
• dwoje lub więcej dzieci – odszkodowanie przysługuje w wysokości zwiększonej o 3,5-krotne przeciętne wynagrodzenie, na drugie i każde następne dziecko.

3. Obok małżonka lub dzieci do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie inni członkowie rodziny.
4. Każde z nich odszkodowanie przysługuje w wysokości 3,5-krotnego przeciętnego wynagrodzenia, niezależnie od odszkodowania przysługującego małżonkowi lub dzieciom.
5. Uprawnieni są tylko członkowie rodziny inni niż małżonek lub dzieci, odszkodowanie to przysługuje w wysokości zwiększonej o 3,5-krotne przeciętne wynagrodzenie, na drugiego i każdego następnego uprawnionego.

Kwotę jednorazowego odszkodowania dzieli się w równych częściach między uprawnionych. w razie śmierci wskutek wypadku przy pracy lub choroby rencisty

uprawnionego do renty z tytułu niezdolności do pracy. Jednorazowe odszkodowanie z tytułu śmierci ubezpieczonego lub rencisty, który zmarł wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, pomniejsza się o kwotę jednorazowego odszkodowania z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, wypłaconego temu ubezpieczonemu lub renciście.

Decyzja o przyznaniu jednorazowego odszkodowania

Przyznanie lub odmowa przyznania jednorazowego odszkodowania oraz

ustalenie jego wysokości następuje w drodze decyzji ZUS-u, którą ten

wydaje w ciągu 14 dni od dnia:

• otrzymania orzeczenia lekarza orzecznika lub komisji lekarskiej;
• wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Jeżeli w wyniku decyzji zostało ustalone prawo do jednorazowego odszkodowania oraz jego wysokość, ZUS dokonuje z urzędu wypłaty odszkodowania w terminie 30 dni od dnia wydania decyzji. Od decyzji przysługuje odwołanie.

Prawo do renty

Prawa do renty z tytułu:

• niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty rodzinnej i dodatku do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej z tytułu ubezpieczenia wypadkowego przysługują niezależnie od długości okresu ubezpieczenia wypadkowego oraz bez względu na datę powstania niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową;
• niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, które ustało z powodu ustąpienia niezdolności do pracy, przywraca się w razie ponownego powstania tej niezdolności bez względu na okres, jaki upłynął od ustania prawa do renty.

Renta rodzinna z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje:

• uprawnionym członkom rodziny ubezpieczonego, który zmarł wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej;
• w razie śmierci wskutek wypadku przy pracy lub choroby rencisty uprawnionego do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Członkom rodziny rencisty uprawnionego do renty z ubezpieczenia wypadkowego, który zmarł z innych przyczyn niż wypadek przy pracy lub choroba, przysługują świadczenia bez względu na długość okresu uprawniającego do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy.

Wysokość renty

Renta z tytułu niezdolności do pracy i renta szkoleniowa z ubezpieczenia wypadkowego nie może być niższa niż:

• 80% podstawy jej wymiaru – dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy;
• 60% podstawy jej wymiaru – dla osoby częściowo niezdolnej do pracy;
• 100% podstawy jej wymiaru – dla osoby uprawnionej do renty szkoleniowej.

Przepisu nie stosuje się w przypadku ustalenia podstawy wymiaru renty z pominięciem ograniczenia wskaźnika wysokości podstawy.

Dodatek dla sieroty zupełnej, dodatek pielęgnacyjny

Jeżeli do renty rodzinnej z ubezpieczenia wypadkowego jest uprawniona sierota zupełna, przysługuje jej z tego ubezpieczenia dodatek dla sieroty zupełnej.

Osobie uprawnionej do renty z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje dodatek pielęgnacyjny.

Renta z tytułu niezdolności do pracy, renta szkoleniowa oraz renta rodzinna z ubezpieczenia wypadkowego nie może być niższa niż 120% kwoty naj niższej odpowiedniej renty ustalonej.

Kiedy ubezpieczony nie otrzyma świadczenia

Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują ubezpieczonemu:

• gdy wyłączną przyczyną wypadków było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa,
• który, będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku.

Koszty badań ponosi ubezpieczony.

Jeżeli zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że ubezpieczony:

1. Znajdował się w stanie nietrzeźwości,
2. pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych

• płatnik składek kieruje ubezpieczonego na badanie niezbędne do ustalenia zawartości alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych w organizmie. Ubezpieczony jest obowiązany poddać się temu badaniu. Odmowa lub inne zachowanie uniemożliwiające jego przeprowadzenie powoduje pozbawienie prawa do świadczeń, chyba że ubezpieczony udowodni, że miały miejsce przyczyny, które uniemożliwiły poddanie się temu badaniu.

Koszty badań zwracane są kierującemu na te badania przez ZUS.

Odmowa przyznania świadczeń ZUS odmawia przyznania świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego w przypadku:

• nieprzedstawienia protokołu powypadkowego lub karty wypadku;
• nieuznania w protokole powypadkowym lub karcie wypadku darzenia za wypadek przy pracy;
• gdy protokół powypadkowy lub karta wypadku zawierają stwierdzenia bezpodstawne.

Odmowa przyznania świadczeń z powodów następuje w drodze decyzji ZUS-u.

Jeżeli w protokole powypadkowym lub karcie wypadku są braki formalne, ZUS niezwłocznie zwraca protokół lub kartę wypadku w celu ich uzupełnienia.

Świadczenia zdrowotne z funduszu wypadkowego

Ze środków funduszu wypadkowego są pokrywane koszty skutków wypadków przy pracy lub chorób zawodowych, związane ze świadczeniami zdrowotnymi z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych, na które ubezpieczony został skierowany przez lekarza orzecznika na wniosek lekarza prowadzącego, nierefundowane na podstawie odrębnych przepisów. Ze środków funduszu wypadkowego są pokrywane koszty wyrobów medycznych w wysokości udziału własnego świadczeniobiorcy.

Zbieg prawa do świadczeń

W razie zbiegu uprawnień do świadczeń pieniężnych ubezpieczenia chorobowego z uprawnieniami do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego ubezpieczonemu przysługuje świadczenie z ubezpieczenia wypadkowego.

Zbieg prawa do renty i emerytury

Osobie uprawnionej do renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego oraz do emerytury wypłaca się, zależnie od jej wyboru:

• przysługującą rentę powiększoną o połowę emerytury albo
• emeryturę powiększoną o połowę renty.

Podstawa prawna:

• ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych [tekst jedn.: DZ.U. z 2016 r. poz. 9631.],
• ustawa z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych [tekst jedn.: DZ.U. z 2015 r. poz. 1242 ze zm.]. dalej: ustawa wypadkowa,
• ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy [tekst jedn.: DZ.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.],
• ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa [tekst jedn.: DZ.U. z 2016 r. poz. 372 ze zm.], dalej: ustawa chorobowa,
• ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych [tekst jedn.: DZ.U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.],
• ustawa z 30 października 2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków przy pracy lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach [tekst jedn.: DZ.U. z 2013 r. poz. 7371],
• rozporządzenie ministra gospodarki i pracy z 16 września 2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy [Dz.U. nr 227, poz. 22981],
• rozporządzenie Rady Ministrów z 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy [Dz.U, nr 105, poz. 8701],
• rozporządzenie Rady Ministrów z 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych [tekst jedn.: DZ.U. z 2013 r. poz. 13671],
• obwieszczenie ministra rodziny, pracy i polityki społecznej z 26 lutego 2016 r. w sprawie wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy lub choroby zawodowej [M.P. poz. 206].

Źródło: „BHP w firmie”  – Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o o.

Warunki bezpieczeństwa pożarowego w magazynie

utworzone przez audyt-bhp.pl | gru 26, 2016 | Warto wiedzieć

Warunki ochrony przeciwpożarowej magazynu wynikają z kilku czynników. Ważna jest więc technologia obiektu (materiały zastosowane do budowy), jego przeznaczenie (składowane materiały) i sposób użytkowania. Znaczenie ma również wysokość lub liczba kondygnacji, położenie w stosunku do innych obiektów, w tym składów materiałów, oraz prowadzone w nim prace.

Aby ustalić warunki ochrony przeciwpożarowej, uwzględnia się:

• gęstość obciążenia ogniowego,
• klasy odporności ogniowej elementów budynku,
• stopień rozprzestrzeniania się ognia,
• stopień palności materiałów budowlanych,
• dymotwórczość materiałów budowlanych,
• toksyczność produktów rozkładu spalania materiałów,
• kategorie zagrożenia ludzi,
• kategorie zagrożenia wybuchem.

Główne źródła zagrożenia pożarowego

Trzeba pamiętać, że główne źródła zagrożenia pożarowego w magazynie to:

• materiały łatwo palne i łatwo zapalne,
• instalacje elektryczne,
• wyładowania elektryczności statycznej,
• przenośne źródła ciepła,
• środki transportu z napędem silnikowym elektrycznym i spalinowym, a szczególnie silnikami zasilanymi gazem propan-butan,
• niedopałki papierosów,
• prace spawalnicze czy prace powodujące powstawanie gorących iskier (np. używanie szlifierek, przecinarek tarczowych),
• wyładowania atmosferyczne.

Urządzenia przeciwpożarowe w magazynie

Urządzenia przeciwpożarowe to urządzenia (stałe lub półstałe, uruchamiane ręcznie bądź samoczynnie) służące do wykrywania i zwalczania pożaru albo ograniczania jego skutków w obiektach, w których lub przy których są zainstalowane. W szczególności chodzi tu o:

• stałe i półstałe urządzenia gaśnicze oraz zabezpieczające,
• urządzenia wchodzące w skład systemu sygnalizacji pożarowej i dźwiękowego systemu ostrzegawczego,
• instalacje oświetlenia ewakuacyjnego,
• hydranty,
• zawory hydrantowe (ręczny zawór odcinający, umieszczony na instalacji wodociągowej przeciwpożarowej, wyposażony w nasadę 52 mm, umożliwiającą podłączenie węży pożarniczych),
• pompy w pompowniach przeciwpożarowych,
• przeciwpożarowe klapy odcinające,
• urządzenia oddymiające,
• drzwi i bramy przeciwpożarowe, jeśli są wyposażone w systemy sterowani

WAŻNE

Zabezpieczenie przed zadymieniem dróg jest to zabezpieczenie przed utrzymywaniem się na drogach ewakuacyjnych dymu w ilości, która ze względu na ograniczenie widoczności lub toksyczność uniemożliwiłaby bezpieczną ewakuację.

Wymagania dla urządzeń przeciwpożarowych

Trzeba pamiętać, że urządzenia przeciwpożarowe w magazynie muszą spełniać kilka istotnych warunków. Muszą być:

1. Wykonane zgodnie z projektem i badania.

Urządzenia przeciwpożarowe w magazynie wysokiego składowania powinny być wykonane zgodnie z projektem uzgodnionym pod względem ochrony przeciwpożarowej przez rzeczoznawcę ds. zabezpieczeń ppoż. Warunkiem dopuszczenia ich do użytkowania jest przeprowadzenie odpowiednich dla danego urządzenia prób i badań, potwierdzających prawidłowość ich działania.

2. Poddawane przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym.

Gaśnice i urządzenia przeciwpożarowe należy poddawać przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym, zgodnie z zasadami określonymi w:

• Polskich Normach dotyczących urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic,
• odnośnej dokumentacji techniczno-eksploatacyjnej,
• instrukcjach obsługi.

WAŻNE

Przeglądy techniczne i czynności konserwacyjne urządzeń przeciwpożarowych oraz gaśnic przeprowadza się w okresach i w sposób zgodny z instrukcją ustaloną przez producenta, nie rzadziej jednak niż raz w roku.

3. Poddawane próbie ciśnieniowej.

Węże stanowiące wyposażenie hydrantów wewnętrznych należy raz na 5 lat poddawać próbie ciśnieniowej na maksymalne ciśnienie robocze, zgodnie z Polską Normą dotyczącą konserwacji hydrantów.

Czynności i wymogi związane z ochroną przeciwpożarową w magazynie

W magazynie i na terenach przyległych do niego zabronione jest przede wszystkim wykonywanie czynności, które mogą spowodować pożar, jego rozprzestrzenianie się, utrudnienie prowadzenia działania ratowniczego lub ewakuacji.

Czynności zabronione związane z ochroną ppoż. w magazynie

Czynności zabronione to:

1. Używanie otwartego ognia, palenie tytoniu i stosowanie innych czynników mogących zainicjować zapłon występujących materiałów w:

• strefie zagrożenia wybuchem, z wyjątkiem urządzeń przeznaczonych do tego celu,
• miejscach występowania materiałów niebezpiecznych pożarowo,
• miejscach występowania innych materiałów palnych, określonych przez właściciela lub zarządcę i oznakowanych zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi znaków bezpieczeństwa.

2. Użytkowanie instalacji, urządzeń i narzędzi niesprawnych technicznie lub w sposób niezgodny z przeznaczeniem albo warunkami określonymi przez producenta, jeżeli może się to przyczynić do powstania pożaru, wybuchu lub rozprzestrzenienia ognia.
3. Garażowanie pojazdów silnikowych w obiektach i pomieszczeniach nieprzeznaczonych do tego celu, jeżeli nie opróżniono zbiornika paliwa pojazdu oraz nie odłączono na stałe zasilania akumulatorowego pojazdu.
4. Rozgrzewanie za pomocą otwartego ognia smoły i innych materiałów w odległości mniejszej niż 5 m od magazynu, przyległego do niego składowiska lub placu składowego z materiałami palnymi, przy czym dopuszczalne jest wykonywanie tych czynności na dachach o konstrukcji oraz pokryciu niepalnym w budowanych magazynach, a w pozostałych (już czynnych), jeżeli zostaną zastosowane odpowiednie, przeznaczone do tego celu podgrzewacze.
5. Rozpalanie ognisk lub wysypywanie gorącego popiołu i żużla w miejscu umożliwiającym zapalenie się materiałów palnych albo sąsiednich obiektów oraz w odległości mniejszej od tych obiektów niż 10 m.
6. Użytkowanie elektrycznych urządzeń ogrzewczych ustawionych bezpośrednio na podłożu palnym, z wyjątkiem urządzeń eksploatowanych zgodnie z warunkami określonymi przez producenta.
7. przechowywanie materiałów palnych i stosowanie elementów wystroju oraz wyposażenia wnętrz z materiałów palnych w odległości mniejszej niż 0,5 m od:

• urządzeń i instalacji, których powierzchnie zewnętrzne mogą nagrzewać się do temperatury przekraczającej 373,15 K (100°C),
• linii kablowych o napięciu powyżej 1kV, przewodów uziemiających i przewodów odprowadzających instalacji piorunochronnej oraz czynnych rozdzielnie prądu elektrycznego, a także siłowych przewodów elektrycznych i gniazd wtykowych o napięciu powyżej 400 V.

8. Stosowanie na osłony punktów świetlnych materiałów palnych, z wyjątkiem materiałów trudno zapalnych i niezapalnych, jeżeli zostaną umieszczone w odległości co najmniej 0,05 m od żarówki.
9. Instalowanie opraw oświetleniowych i osprzętu instalacji elektrycznych, takich jak wyłączniki, przełączniki czy gniazda wtykowe, bezpośrednio na podłożu palnym, jeżeli ich konstrukcja nie zabezpiecza podłoża przed zapaleniem.
10. Składowanie materiałów palnych na drogach komunikacji ogólnej służących ewakuacji lub umieszczanie przedmiotów na tych drogach w sposób zmniejszający ich szerokość albo wysokość poniżej wymaganych wartości, czyli bez zachowania 2,2 m szerokości i 2,0 m wysokości, zamykanie drzwi ewakuacyjnych w sposób uniemożliwiający ich natychmiastowe użycie.
11. lokalizowanie elementów wystroju wnętrz, instalacji i urządzeń w sposób zmniejszający wymiary drogi ewakuacyjnej poniżej wartości wymaganych w przepisach techniczno-budowlanych, czyli bez zachowania 2,2 m szerokości i 2,0 m wysokości.
12. Uniemożliwianie lub ograniczanie dostępu do:

• gaśnic i urządzeń przeciwpożarowych,
• przeciwwybuchowych urządzeń odciążających,
• źródeł wody do celów przeciwpożarowych,
• urządzeń uruchamiających instalacje gaśnicze i sterujących takimi instalacjami oraz innymi instalacjami wpływającymi na stan bezpieczeństwa pożarowego magazynu, wyjść ewakuacyjnych lub okien dla ekip ratowniczych,
• wyłączników i tablic rozdzielczych prądu elektrycznego oraz kurków głównych instalacji gazowej;

13. Napełnianie gazem płynnym butli w magazynach.

Wymogi związane z ochroną przeciwpożarową w magazynie

Od właścicieli, zarządców lub użytkowników magazynów, placów składowych i wiat wymaga się, aby:

1. Utrzymywali urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice w stanie pełnej sprawności technicznej oraz funkcjonalnej.
2. Wyposażali obiekty, zgodnie z wymaganiami przepisów techniczno-budowlanych, w przeciwpożarowe wyłączniki prądu.
3. Umieszczali w widocznych miejscach instrukcje postępowania na wypadek pożaru wraz z wykazem telefonów alarmowych.
4. Oznakowali znakami zgodnymi z Polskimi Normami – dotyczącymi znaków bezpieczeństwa:

• drogi ewakuacyjne i pomieszczenia, w których w myśl przepisów techniczno-budowlanych wymagane są co najmniej 2 wyjścia ewakuacyjne, w sposób zapewniający dostarczenie informacji niezbędnych do ewakuacji,
• miejsca usytuowania urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic,
• miejsca usytuowania elementów sterujących urządzeniami przeciwpożarowymi,
• miejsca usytuowania przeciwpożarowych wyłączników prądu, kurków głównych instalacji gazowej i materiałów niebezpiecznych pożarowo,
• pomieszczenia, w których występują materiały niebezpieczne pożarowo,
• drabiny ewakuacyjne, rękawy ratownicze, pojemniki z maskami ucieczkowymi,
• miejsca zbiórki do ewakuacji i miejsca lokalizacji kluczy do wyjść ewakuacyjnych.

Wokół placów składowych, składowisk przy magazynach i obiektach tymczasowych o konstrukcji palnej powinien być zachowany pas ochronny o szerokości minimum 2 m z nawierzchnią wykonaną z materiałów niepalnych lub nawierzchnią gruntową oczyszczoną.

Składowanie materiałów palnych w celach magazynowych pod ścianami magazynu, z wyjątkiem materiałów niebezpiecznych pożarowo, jest dopuszczalne pod warunkiem:

• nieprzekroczenia maksymalnej powierzchni strefy pożarowej, określonej dla tego obiektu,
• zachowania dostępu do magazynu na wypadek działań ratowniczych,
• nienaruszenia minimalnej odległości od obiektów sąsiednich, wymaganej z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe.

Właściciele lub zarządcy terenów są zobligowani do utrzymywania znajdujących się na nich dróg pożarowych w stanie umożliwiającym wykorzystanie ich przez pojazdy jednostek ochrony ppoż. zgodnie z warunkami określonymi w przepisach dotyczących przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę i dróg pożarowych.

Wymagania dotyczące wyjść ewakuacyjnych

Każdy magazyn i pomieszczenia, w których znajdują się urządzenia z nim związane, powinny w razie pożaru lub innego niebezpieczeństwa zagwarantować możliwość bezpiecznej ewakuacji ludzi:

• bezpośrednio na zewnątrz budynku lub,
• drogami komunikacji ogólnej, zwanymi drogami ewakuacyjnymi.

Drzwi otwierane na zewnątrz

Wyjścia z pomieszczeń na drogi ewakuacyjne oraz wyjścia ewakuacyjne na zewnątrz budynku mają być zamykane drzwiami. Drzwi stanowiące wyjście ewakuacyjne z pomieszczeń otwierają się na zewnątrz, jeżeli:

• pomieszczenie zagrożone jest wybuchem,
• jest możliwe przedostanie się do pomieszczenia mieszaniny wybuchowej lub substancji trującej, duszącej bądź innej utrudniającej ewakuację,
• w pomieszczeniu jednocześnie przebywa 50 osób albo 6 osób o ograniczonej zdolności poruszania się. Szerokość drzwi stanowiących wyjście ewakuacyjne, a także szerokość drzwi na drodze ewakuacyjnej w świetle ościeżnicy nie powinna być mniejsza niż 0,9 m oraz uwzględniać zasadę zwiększania szerokości drzwi proporcjonalnie do liczby osób znajdujących się w pomieszczeniu, przyjmując co najmniej 0,6 m szerokości na 100 osób. Progi w drzwiach nie mogą być wyższe niż 0,02 m.

Drzwi rozsuwane

Wyjścia ewakuacyjne i wyjścia na drogi ewakuacyjne mogą być zamykane drzwiami rozsuwanymi, jeżeli przeznaczone są one nie tylko do celów ewakuacyjnych (np. służą jako drzwi komunikacyjne do celów związanych z normalnym użytkowaniem magazynu) oraz jeżeli ich konstrukcja zapewnia:

• automatyczne otwieranie drzwi za pomocą napędu elektromechanicznego i niezależne ręczne otwieranie oraz nie ma możliwości zaryglowania skrzydeł i utrzymywania ich w stanie zamkniętym,
• samoczynne rozsunięcie skrzydeł drzwi (otwarcie) i pozostanie w pozycji otwartej w razie pożaru lub w przypadku awarii drzwi.

Drzwi otwierane ręcznie

W bramach i ścianach rozsuwanych zabudowanych na drogach ewakuacyjnych powinny znajdować się wbudowane drzwi otwierane ręcznie. Można też zastosować rozwiązanie, że w bezpośrednim sąsiedztwie tych bram i ścian umieszcza się wyraźnie oznakowane drzwi przeznaczone do celów ewakuacji.

WAŻNE

Skrzydła drzwi stanowiących wyjście na drogę ewakuacyjną nie mogą, po ich całkowitym otwarciu, zmniejszać wymaganej szerokości tej drogi i muszą być zabezpieczone przed samoczynnym zamykaniem. Do celów ewakuacji zabronione jest stosowanie drzwi obrotowych i drzwi podnoszonych.

Obowiązek opracowania instrukcji bezpieczeństwa pożarowego

Właściciele, zarządcy lub użytkownicy obiektów bądź ich części stanowiących odrębne strefy pożarowe, przeznaczonych do magazynowania, opracowują instrukcje bezpieczeństwa pożarowego zawierające:

1. Warunki ochrony przeciwpożarowej wynikające z:

• przeznaczenia obiektu,
• sposobu użytkowania,
• prowadzonego procesu technologicznego i jego warunków technicznych, w tym zagrożenia wybuchem;

2. Sposoby poddawania przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym stosowanych w obiekcie urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic.
3. Sposoby postępowania na wypadek pożaru i innego zagrożeni
4. Sposoby wykonywania prac niebezpiecznych pod względem pożarowym, jeżeli takie prace są przewidywane (np. remont instalacji centralnego ogrzewania czy naprawa regałów wymagająca prac spawalniczych).
5. Sposoby praktycznego sprawdzania organizacji i warunków ewakuacji ludzi.
6. Sposoby zapoznawania użytkowników obiektu z treścią tej instrukcji i przepisami przeciwpożarowymi.

Instrukcje bezpieczeństwa pożarowego nie są wymagane dla obiektów lub ich części, jeżeli nie występuje w nich strefa zagrożenia wybuchem, a ponadto jeżeli:

• kubatura brutto budynku lub jego części stanowiącej odrębną strefę pożarową nie przekracza 1000 m2,
• powierzchnia strefy pożarowej obiektu innego niż budynek (np. wiata) nie przekracza 1000 m2.

Aktualizacja instrukcji

Instrukcję bezpieczeństwa pożarowego aktualizuje się okresowo, co najmniej raz na 2 lata oraz po zmianach sposobu użytkowania obiektu, które wpływają na zmianę warunków ochrony przeciwpożarowej, np.:

• wprowadzenie do magazynowania benzyny, olejów i smarów,
• wprowadzenie wózków widłowym z napędem silnikowym zasilanym gazem propan-butan.

WAŻNE

Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego w obiektach magazynowych może stanowić część instrukcji technologiczno-eksploatacyjnej.

Techniczne środki zabezpieczenia przeciwpożarowego

W każdym miejscu przeznaczonym na pobyt ludzi w magazynie stosuje się techniczne środki zabezpieczenia przeciwpożarowego. Chodzi tu o:

1. Dostateczną liczbę i szerokość wyjść ewakuacyjnych.
2. zachowanie dopuszczalnej długości, szerokości i wysokości przejść oraz dojść ewakuacyjnych.
3. Bezpieczną pożarowo obudowę i wydzielenie dróg ewakuacyjnych oraz pomieszczeń.
4. Zabezpieczenie przed zadymieniem wymienionych w przepisach techniczno-budowlanych dróg ewakuacyjnych, w tym polegające na zastosowaniu urządzeń zapobiegających zadymieniu lub urządzeń i innych rozwiązań techniczno-budowlanych zapewniających usuwanie dymu.
5. Oświetlenie awaryjne oraz przeszkodowe w obiektach, w których jest ono niezbędne do ewakuacji ludzi.
6. Możliwość rozgłaszania sygnałów ostrzegawczych i komunikatów głosowych przez dźwiękowy system ostrzegawczy w budynkach, w których jest on wymagań.

Punkty poboru wody w magazynie

W magazynach stosuje się następujące rodzaje punktów poboru wody do celów przeciwpożarowych, z zasilaniem przez co najmniej 2 godziny:

1. Hydranty wewnętrzne z wężem półsztywnym (hydrant 25 mm, hydrant 33 mm).
2. Hydrant wewnętrzny z wężem płasko składanym (hydrant 52 mm).

Hydranty umieszcza się przy drogach komunikacji ogólnej, a w szczególności:

• przy wejściach do magazynu,
• w przejściach i na korytarzach,
• przy wyjściach na otwartą przestrzeń lub przy wyjściach ewakuacyjnych z pomieszczeń magazynowych, w szczególności zagrożonych wybuch

Przed hydrantem musi być przestrzeń umożliwiająca rozwinięcie linii gaśniczej.

W nieogrzewanych magazynach lub ich częściach przewody zasilające instalacji wodociągowej przeciwpożarowej zabezpiecza się przed zamarznięciem, prowadząc je jako instalacje podziemne z zaworami lub prowadząc przez część ogrzewaną, wyprowadzając jedynie zaizolowane końcówki albo zabezpieczając przed zamarznięciem dzięki zastosowaniu izolowanej cieplnie osłony.

Gaśnice przenośne lub przewoźne

Magazyny powinny być wyposażone w przenośne gaśnice lub w gaśnice przewoźne spełniające wymagania Polskich Norm. Rodzaj gaśnic dostosowuje się do gaszenia tych grup pożarów, które mogą wystąpić w magazynie.

Gaśnice rozmieszcza się:

1. W miejscach łatwo dostępnych i widocznych, w szczególności:

• przy wejściach do budynków,
• na klatkach schodowych,
• na korytarzach,
• przy wyjściach z pomieszczeń na zewnątrz.

2. W miejscach nienarażonych na uszkodzenia mechaniczne i działanie źródeł ciepła (dlatego nie umieszcza się ich w bramach czy przy źródłach ciepła).

Przy rozmieszczaniu gaśnic powinny być spełnione następujące warunki:

• odległość z każdego miejsca w obiekcie, w którym może przebywać człowiek, do najbliższej gaśnicy nie powinna być większa niż 30 m,
• do gaśnic powinien być zapewniony dostęp o szerokości co najmniej 1 m.

Podstawowe zabezpieczenia przeciwpożarowe

W magazynie podstawowe zabezpieczenia ppoż. są to zabezpieczenia techniczne oraz proceduralne, w tym:

1. Sprzęt ppoż. (hydranty i gaśnice).
2. Sygnalizacja pożaru.
3. Instrukcje postępowania na wypadek pożaru.
4. Instrukcje posługiwania się podręcznym sprzętem ppoż.
5. Instrukcja sposobu składowania materiałów łatwo palnych, a szczególnie: rozpuszczalników, lakierów, farb, paliw płynnych i gazowych, palnych gazów technicznych.
6. Zakaz używania otwartego ognia, wykonywania prac spawalniczych i palenia tytoniu, szczególnie w strefach zagrożonych pożarem (wybuchem).
7. Sprawne instalacje i urządzenia elektryczne.
8. Sprawne wózki z napędem silnikowym (spalinowym i elektrycznym).
9. Oznakowane i niezastawiane drogi ppoż.
10. Wyjścia ewakuacyjne – czynne i niezastawione.
11. Sprawna instalacja odgromowa.

Źródło: “BHP w firmie”  – Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o o.