utworzone przez audyt-bhp.pl | lut 10, 2017 | Poradnik
W przypadku porażenia prądem szanse na uratowanie poszkodowanego zależą od sprawności udzielającego pomocy. Częstym skutkiem porażenia jest zatrzymanie krążenia, dlatego ważne jest, by jak najszybciej podjąć czynności ratunkowe, zachowując przy tym szczególną ostrożność.
Zanim zacznie się udzielać pierwszej pomocy osobie porażonej prądem elektrycznym, trzeba najpierw “odłączyć” ją od prądu. Należy to zrobić, wyłączając wyłączniki lub bezpieczniki sieciowe albo przewody zasilające (np. przewody zasilające komputer).
Wyłączniki sieciowe znajdują się zazwyczaj w obudowie urządzenia, zaś bezpieczniki sieciowe są z reguły w oznakowanych szafkach ściennych.
WAŻNE
W zakładach pracy o szczególnym ryzyku porażeń muszą znajdować się specjalne dielektryczne zestawy ochronne do pracy lub ratownictwa.
Siła skurczu mięśniowego poddanego działaniu prądu elektrycznego jest maksymalnie odpowiednia dla siły osoby porażonej.
PRZYKŁAD
Osoba pracująca przy urządzeniu elektrycznym nagle umilkła. Ma uogólnione skurcze mięśniowe, drżenia i nie reaguje na pytania. Oznacza to, że doszło do porażenia prądem. Jak szybko wyłączyć prąd? Trzeba podjąć próbę .odłączenia” jej “na silę” od niego. W razie braku odpowiedniego izolatora, jak choćby rękawic gumowych, trzeba ciągnąć poszkodowanego za suche ubranie, ewentualnie nawet włosy, aż do oderwania go od źródła prądu.
Oznacza to, że na przykład rozwarcie jej dłoni i oderwanie od źródła prądu jest bardzo trudne oraz często wiąże się z dodatkowymi urazami (np. siłowe rozwarcie dłoni zaciśniętych na przewodniku prądu zawsze spowoduje urazy kości, zwichnięcia stawów, pęknięcia mięśni i więzadeł).
Dlatego jedynie w ostateczności można oderwać osobę poszkodowaną od źródła porażenia.
Dodatkowa izolacja
Większość podeszew butów nie jest izolacją elektryczną. Przy udzielaniu pierwszej pomocy osobom porażonym prądem prawie zawsze potrzeba dodatkowej izolacji) na przykład suchego ubrania lub grubej folii. Może być to również blat stołu) drzwi od szafy) deska czy gumowy dywanik.
WAŻNE
Graniczne natężenie prądu wyczuwalnego przez człowieka wynosi ok. 3,5-5 mA [prąd stały] i 0,2-1,1 mA [prąd zmienny].
Zabezpieczenie miejsca wypadku
Po odłączeniu porażonego od prądu trzeba zabezpieczyć miejsce wypadku przed kolejnym porażeniem. Docelowo należy odłączyć całą instalację (bezpieczniki i kable sieciowe), aż do czasu kontroli przez uprawnionego elektryka.
Ocena obrażeń poszkodowanego
Gdy miejsce wypadku jest zabezpieczone, trzeba zrobić krótką ocenę obrażeń ciała osoby poszkodowanej.
Objawy
- Należy sprawdzić, czy osoba jest przytomna, czy oddycha i ma zachowane krążenie krwi.
- Zobaczyć, czy nie doszło do oparzeń lub innych uszkodzeń ciała (np. obecnych w okolicy kontaktu z przewodnikiem, szarych, punktowych “znamion prądowych”, oparzeń łukiem elektrycznym, niewielkich pęcherzy oparzeniowych).
Zawsze trzeba zakładać u osoby poszkodowanej inne urazy niż bezpośrednio spowodowane porażeniem prądem elektrycznym (np. spowodowane przewróceniem się poszkodowanego po porażeniu prądem).
WAŻNE
Zatrzymanie krążenia krwi może spowodować prąd o natężeniu od 3 A. Natomiast oparzenia skóry wywołuje prąd o natężeniu powyżej 25 mA.
Wezwanie pogotowia ratunkowego
Trzeba również pamiętać o wezwaniu pogotowia ratunkowego do osoby porażonej – w każdym takim przypadku. Nawet człowiek pozornie bez jakichkolwiek obrażeń ciała może mieć na przykład późne (skąpo objawowe) zaburzenia rytmu serca czy uszkodzenia nerek.
Zatrzymanie krążenia i oddychania – pośredni masaż serca
Jeżeli porażenie prądem doprowadziło do zatrzymania krążenia i oddychania – niezwłocznie trzeba rozpocząć pośredni masaż serca, w sekwencji 2 oddechy zastępcze na każdych 30 uciśnięć mostka poszkodowanego. W ciągu minuty należy wykonać 100 takich uciśnięć.
Zatrzymanie oddychania – oddychanie zastępcze metodą usta-usta
Jeżeli nastąpiło tylko zatrzymanie oddychania, trzeba rozpocząć oddychanie zastępcze metodą usta-usta.
Oddychanie takie to w ciągu minuty 10-15 wdechów, natomiast objętość 1 wdechu to od 0,7 do 11 powietrza, czyli od 2/3 do 3/4 pełnego wydechu.
Oddychanie zastępcze należy kontynuować do momentu spontanicznego powrotu oddychania u osoby poszkodowanej lub przybycia pogotowia ratunkowego.
Brak przytomności
Osobę nieprzytomną, z zachowanym krążeniem i oddychaniem, trzeba ułożyć na boku w pozycji bezpiecznej (tzw. pozycji bocznej ustalonej), a następnie czuwać przy niej do momentu przybycia pogotowia ratunkowego.
Uszkodzenia i oparzenia skóry
Uszkodzenia i oparzenia skóry prądem elektrycznym należy przykryć niewielkim jałowym opatrunkiem z gazy. Można też je wcześniej schłodzić wodą, tak jak w przypadku zwykłych oparzeń. Czynność tę trzeba zgłosić przybyłemu na miejsce wypadku lekarzowi.
Wstrząs pourazowy
Zawsze trzeba liczyć się z ryzykiem wystąpienia wstrząsu pourazowego. Również u osób, które nie doznały obrażeń zewnętrznych (oparzeń).
WAŻNE
Wszystkie osoby po porażeniu prądem elektrycznym powinny być poddane diagnostyce lekarskiej lub nawet badaniom szpitalnym.
Zawsze w takich przypadkach istnieje duże prawdopodobieństwo opóźnionych, poporażeniowych zaburzeń rytmu serca, a nawet zatrzymania jego akcji. Istnieje także ryzyko późniejszych uszkodzeń nerek.
Szkolenia z pierwszej pomocy
W firmie powinny zostać również przeprowadzone szkolenia w zakresie udzielania pierwszej pomocy osobom porażonym prądem elektrycznym. Szkolenia te powinny polegać na poznaniu ogólnych zasad ratowania człowieka porażonego prądem elektrycznym i ćwiczeniach praktycznych, symulujących udzielanie pierwszej pomocy osobom porażonym.
WAŻNE
Pracowników administracyjno-biurowych należy przeszkolić w zakresie bezpiecznej eksploatacji komputerów, drukarek, kserokopiarek, faksów oraz wielofunkcyjnych urządzeń biurowych. Codzienne ich użytkowanie zawsze wiąże się z ryzykiem wystąpienia ich usterek lub awarii, które nierzadko mogą się skończyć porażeniem prądem elektrycznym.
Najlepiej, aby były one przeprowadzane w ramach szkolenia w dziedzinie bhp, prowadzonego przez pracowników służby bhp z danej firmy. Oni najlepiej znają potencjalne zagrożenia występujące w ich zakładach pracy.
Natomiast część medyczną szkoleń warto powierzyć lekarzowi znającemu specyfikę bhp i ratownictwa medycznego.
Instrukcje BHP
Warto pamiętać o udostępnieniu pracownikom, w odpowiednich miejscach firmy (np. nad danym urządzeniem, w pokoju wypoczynkowym obok hali maszyn), instrukcji bezpieczeństwa i higieny pracy (stanowiskowych) dotyczących postępowania przy ratowaniu osób porażonych prądem elektrycznym oraz udzielania im pierwszej pomocy.
Instrukcje takie powinny zawierać następujące informacje:
- numery telefonów alarmowych (firmowych i zewnętrznych),
- zasady bezpieczeństwa podczas akcji ratunkowej (opis sposobu wyłączania danego urządzenia),
- zasady udzielania pierwszej pomocy medycznej osobie poszkodowanej.
Źródło: „BHP w firmie” – Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o o.
utworzone przez audyt-bhp.pl | lut 10, 2017 | Warto wiedzieć
ZUS nie uznał pracownikowi zdarzenia jako wypadku przy pracy, uzasadniając to tym, że w wywiadzie lekarskim pracownik poinformował lekarza, iż do urazu doszło w domu. W tym momencie ZUS ma rację. Niemniej jednak zdarzenie miało miejsce w pracy, co zostało ustalone przez zespół powypadkowy. Pracownik tłumaczy, że nie istotne jest co powiedział lekarzowi, dla niego ważne było tylko to, żeby uratował mu palec. Pracownikowi w ZUS powiedziano, iż nie ma szans na zmianę decyzji. W dokumentach mam zdarzenie zarejestrowane jako wypadek przy pracy (o decyzji ZUS wiem od pracownika). Czy w związku z tą sytuacją można podjąć jakieś działanie i ewentualnie jakie? Czy zostawić to pracownikowi?
Pracodawca nie jest stroną w postępowaniu między ZUS a ubiegającym się o świadczenia, poszkodowanym w wypadku przy pracy pracownikiem. Zatem to do pracownika należy podjęcie decyzji oraz kroków w kwestii odwołania się od decyzji ZUS.
Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
- w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy dokonuje powołany przez pracodawcę zespół powypadkowy. To zespół powypadkowy w oparciu o zebrane informacje i dowody dokonuje prawnej kwalifikacji wypadku w protokole powypadkowym.
Natomiast to pracodawca, zatwierdzając protokół powypadkowy, uznaje dane zdarzenie lub go nie uznaje za wypadek przy pracy.
Z tytułu wypadku przy pracy przysługuje między innymi zasiłek chorobowy – dla poszkodowanego pracownika, którego niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem przy pracy. Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje w wysokości 100% podstawy wymiaru. Ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie.
WAŻNE
Przyznanie lub odmowa przyznania jednorazowego odszkodowania oraz ustalenie jego wysokości następują w drodze decyzji ZUS.
ZUS odmawia przyznania świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego w przypadku:
nieprzedstawienia protokołu powypadkowego lub karty wypadku;
- nieuznania w protokole powypadkowym lub karcie wypadku zdarzenia za wypadek przy pracy w rozumieniu ustawy;
- gdy protokół powypadkowy zawiera stwierdzenia bezpodstawne.
Poszkodowany w wypadku pracownik może odwołać się od decyzji ZUS odmawiającej przyznania mu jednorazowego świadczenia. Odwołanie wnosi się do sądu za pośrednictwem ZUS.
Decyzja ZUS zawiera informację o przysługujących ubezpieczonemu środkach odwoławczych. Pouczenie zawarte w decyzji ZUS określa termin i sposób wniesienia odwołania.
Poszkodowany pracownik, jako zainteresowany otrzymaniem 100% zasiłku chorobowego za czas przebywania na zwolnieniu lekarskim, powinien wnieść odwołanie od decyzji ZUS, którą otrzymał. Niepodjęcie przez pracownika odwołania będzie skutkować wypłatą zasiłku chorobowego w wysokości tylko 80% lub koniecznością zwrotu 20% nadpłaconego zasiłku chorobowego oraz brakiem prawa do jednorazowego odszkodowania.
Podstawa prawna:
- : 3.1; 6.1; 9.1; 11.1; 15; 22 ustawy z30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych [Dz.U. z 2002 r. nr 199, poz. 1673 ze zm.],
- 4,7 i 13 rozporządzenia Rady Ministrów z 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy [Dz.U. nr 105, poz. 870),
- 83 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych [tekst jedn.: DZ.U. z 2016 r. poz. 96 ze zm.],
- uchwała SN z 11 lutego 2014 r., I UZP 4/13.
Źródło: „BHP w firmie” – Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o o.
utworzone przez audyt-bhp.pl | lut 10, 2017 | Warto wiedzieć
Do uzgodnień międzyresortowych trafiły właśnie dwa nowe projekty MSWiA dotyczące badań okresowych i kontrolnych w policji oraz funkcjonariuszy Straży Granicznej. Określają one jasno zakres oraz częstotliwość badań okresowych funkcjonariuszy tych służb. W przypadku policjantów regulacja ta wypełni lukę w przepisach. Natomiast niektórzy pogranicznicy będą objęci szerszym zakresem badań okresowych.
W przypadku regulacji dotyczącej policji projektowane rozporządzenie wypełnia lukę braku uregulowań w zakresie badań okresowych i kontrolnych w policji w przepisach powszechnie obowiązujących. Luka w tym zakresie wywołuje wiele wątpliwości natury prawnoorganizacyjnej.
Proponowana regulacja określa jednolite, uzależnione jedynie od:
- wieku,
- rodzaju służby,
- unormowania dotyczące rodzaju, zakresu oraz częstotliwości badań okresowych policjantów.
Rozporządzenie w sprawie badań okresowych i kontrolnych w policji reguluje badania okresowe i kontrolne w policji poprzez:
- określenie zakresu i częstotliwości badań okresowych w zależności od rodzaju pełnionej służby oraz wieku policjanta – w załącznikach do rozporządzenia określono zakresy i częstotliwość badań dla służb wymienionych w ustawie o policji oraz dla policjantów realizujących działania bojowe w jednostkach oraz komórkach antyterrorystycznych policji, a także komórkach minersko-pirotechnicznych lub komórkach realizacyjnych.
Przykładowo:
Policjanci służby kryminalnej, śledczej, prewencyjnej oraz policji sądowej, lotnictwa policyjnego mieliby przechodzić badania okresowe – jeżeli nie ukończyli 40. roku życia – co 3 lata. Natomiast jeżeli ukończyli – co 2 lata.
Policjanci służby wspomagającej działalność policji w zakresie organizacyjnym, logistycznym i technicznym oraz policjanci Wyższej Szkoły Policji, szkół policyjnych ośrodka szkolenia policji, a także instytutu badawczego będą kierowani na badania okresowe co 4 lata (jeśli nie ukończyli 40. roku życia) lub co 3 lata, jeżeli ukończyli.
Policjanci realizujący działania bojowe w jednostkach oraz komórkach antyterrorystycznych policji, a także komórkach minersko-pirotechnicznych lub komórkach realizacyjnych przechodziliby badania okresowe co roku; określenie wzoru skierowania na badania okresowe lub kontrolne oraz wzoru orzeczenia lekarskiego.
Planuje się, że rozporządzenie wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.
Szerszy zakres badań okresowych dla około 840 funkcjonariuszy Straży Granicznej
Projekt rozporządzenia w sprawie badań okresowych i kontrolnych funkcjonariuszy Straży Granicznej określa w sposób jednolity rodzaj i zakres badań okresowych dla funkcjonariuszy Straży Granicznej. Badania będą uzależnione od:
- rodzaju pełnionej służby,
- występujących na danym stanowisku narażeń na czynniki szkodliwe lub uciążliwe dla zdrowia występujące w czasie służb
Warto pokreślić, że projekt określa zakres badań podobny do obecnie stosowanego wobec funkcjonariuszy Straży Granicznej. W projekcie został ujednolicony w zakresie podstawowego rodzaju badań dla wszystkich funkcjonariuszy Straży Granicznej (projektowany załącznik nr 1). Został natomiast rozszerzony w stosunku do funkcjonariuszy we wszystkich placówkach Straży Granicznej, przyjmujących wnioski cudzoziemców o udzielenie ochrony międzynarodowej – nowe zadanie realizowane od 13 listopada 2015 r. na podstawie ustawy z 10 września 2015 r. o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1607). Funkcjonariusz podczas zbierania danych i wypełniania wniosku o ochronę międzynarodową pozostaje w bezpośrednim kontakcie z cudzoziemcem, co powoduje wystąpienie narażenia funkcjonariusza na czynniki biologiczne i istnieje konieczność uwzględnienia tego narażenia podczas realizacji badań profilaktycznych.
Przewiduje się, że takim rozszerzonym zakresem badań okresowych zostanie objętych ok. 840 funkcjonariuszy we wszystkich placówkach Straży Granicznej.
Ponadto projekt rozporządzenia w sprawie badań okresowych i kontrolnych funkcjonariuszy Straży Granicznej określa także wzory:
- skierowania na badania okresowe lub kontrolne,
- orzeczenia lekarskiego.
Źródło: „BHP w firmie” – Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o o.
